In de vorige vraag hebben wij het gehad over de ontwikkeling van de ideeën van Franklin Delano Roosevelt en Thomas Woodrow Wilson aan de eerste- en tweede wereldoorlog. In de deze deelvraag gaan wij het hebben over de vredesonderhandelingen aan het eind van de wereldoorlogen en wat de bijdrage Franklin Delano Roosevelt en Thomas Woodrow Wilson was aan de bepalingen en de vredesonderhandelingen.

Wilson:

Wilson was tijdens de oorlog bezig om een rede te maken die wereldorde zou behouden, ‘de veertien punten’. Hij dacht na over de oorzaken van de oorlog en hoe die konden worden beëindigd en in het vervolg voorkomen. ‘There shall be no annexations, no contributions, no punitive damages’. Hij wilde een duurzame vrede in Europa: ‘’to make the World safe for democracy’’. Hij streefde naar de oprichting van een internationale organisatie die tussenbeide kon komen bij conflicten tussen staten. Hij wilde hierover zijn standpunten duidelijk maken en maakte op 18 januari 1918 deze plannen bekend. De nadruk lag op het stichten van een Volkenbond en het zelfbeschikkingsrecht, volkeren mogen bepalen onder welke soevereiniteit ze vallen.[1]

Dit zijn de 14 punten van Wilson:

1. Vredesonderhandelingen dienden volledig in het openbaar te worden gevoerd.
2. Het principe van de vrije zee diende door alle landen te worden aanvaard.
3. In de “nieuwe orde” dienden alle economische barrières te verdwijnen, dus open grenzen en vrije handel voor iedereen.
4. De bewapeningswedloop diende terstond te worden beëindigd en alle landen moesten zich te ontwapenen.
5. Er moet een eerlijke regeling komen met alle koloniale afspraken, waarop het belang van de betrokken bevolking even zwaar moet wegen als dat van de kolonialiserende macht.
6. Het Westen zou niet mogen interveniëren in Polen.
7. Herstel van België als vrije onafhankelijke natie.
8. Duitsland diende Frankrijk te verlaten en Elzas Lotharingen aan Frankrijk teruggeven.
9. Voor Italië moesten definitieve grenzen worden vastgesteld langs lijnen van nationaliteit.
10. Handhaving van Oostenrijk-Hongarije als Staat, maar met het recht op autonome ontwikkeling voor de verschillende volken in de Dubbelmonarchie.
11. De Balkanstaten kregen het recht op zelfbeschikking en Servië een uitweg naar zee

Het zelfbeschikkingsrecht betekende dat het volk zelf mag bepalen onder welke soevereiniteit vallen.

12. Turkije kon behouden wat haar etnisch toekwam maar alle andere nationaliteiten in het Ottomaanse Rijk dienden het recht op een autonome ontwikkeling te krijgen en de Dardanellen zou vrij toegankelijk worden voor alle scheepvaart.
13. Polen werd een onafhankelijke staat met een duidelijk Poolse bevolking. Ook zou Polen een haven aan zee moeten krijgen.
14. Er zou een Volkerenbond moeten komen waarin alle naties, groot en klein, de zelfde rechten op politieke onafhankelijkheid en territoriale integriteit dienden te krijgen.[2]

 

Maar bij veel landen lag dit niet goed. Daarom kwam Wilson met nog 4 punten ( The four principles), maar ook hier werd niet positief op gereageerd.

1. Elk probleem dat zou ontstaan bij de introductie van het 14 puntenplan, diende apart op zijn merites te worden bestudeerd.
2. De vrede zou niet langer door enkele grote staten onderling, maar door alle betrokkenen moeten worden geregeld.
3. Elke territoriale afspraak diende in het belang van het betrokken land te zijn.
4. Men diende zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de nationale aspiraties van de betreffende landen.

 

Later voegde Wilson nog 4 punten aan, ‘Four points’. En voegde nog eens 5 punten toe, ‘Five Particulars’. Wilson had uiteindelijk 27 punten. Maar toch waren de geallieerden nog steeds niet positief over de plannen van president Wilson.[3]

Een van de 14  punten was de Volkenbond, ookwel league of nations. (Zie ook spotprent 1).Dit werd opgericht in 1919. “ only way to avoid an reputation of such a disaster, was to create an international body whose sole purpose was to maintain World peace and which would sort out international disputes as and when they occurred’.  Oftewel de enige weg om  een zodanige desastreuze reputatie te vermijden, was om een internationaal lichaam te creëren met als enige doel de wereldvrede te bewaren en om internationale discussies op te lossen. Het verbond moest vrede verzekeren door middel van overleg. Zelf nam Amerika hier geen deel aan.

Voordat Amerika meedeed aan de oorlog, had hij al een rede waarmee hij zicht tot de wereld richtte met een vredesplan, ‘Peace without Victory’. Vrede zonder overwinnaars. De landen die deelnamen aan de oorlog zouden zich moeten terugtrekken. Dit werd niet door iedereen positief gezien.[4]

 

Roosevelt:

Roosevelt had de naam de ‘Verenigde Naties’ bedacht.

‘’Wij, de volken van de Verenigde Naties, vastbesloten,' ronkt de preambule van het Handvest van de VN, een soort grondwet van de vredesorganisatie, met een nauwkeurige omschrijving van taken en doelen van elk orgaan. Zo zien de Verenigde Naties zichzelf graag: een koor van 191 volkeren dat, op basis van gelijkwaardigheid en universele principes, de wereldproblemen aan de orde stelt. Maar de Verenigde Naties zijn nooit een neutraal instituut geweest, en zijn ook zeker nooit als 'universeel en democratisch' door de oprichters geconcipieerd. Integendeel, het Handvest van de Verenigde Naties is voor het overgrote - en belangrijkste - deel het product van Amerikaanse politici, die er hun visies op de naoorlogse wereldorde in vastlegden’’.[5]

De ideeën van Roosevelt zijn sterk beïnvloedt door Wilson, voor een naoorlogse vrede. De Volkenbond werd eigenlijk voortgezet door de Verenigde Naties. Roosevelt wilde vooral samenwerking met Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie om ‘na de oorlog de vrede te winnen’.

Ze hadden het bijvoorbeeld over wat het doel van de organisatie zou zijn, welke landen lid zouden mogen worden. De opvatting over het bewaren van vrede werd al gemaakt. 'vrede, vrijheid en stijgende welvaart voor de toekomstige generaties'.

Roosevelt stelde een ‘Vier-Politiemannenconcept'  voor, dit betekent dat de vier staten, Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Rusland en China toezicht zouden houden. Ook zouden alle andere landen ontwapend worden. Roosevelt had het dus eigenlijk over een werelddictatuur. Churchill vond dat ook de kleinere staten er iets mee te maken moesten hebben. Dus stelde Amerika de Veiligheidsraad op, een voorlopig plan dat vrede en veiligheid in de wereld moest bewaken. Datzelfde jaar zouden er weer presidentsverkiezingen gehouden worden dus Roosevelt wilde alles helemaal in orde hebben en bemoeide zich er dus ook veel mee.[6] (Zie ook spotprent 2).

 

Conclusie:

 Wilson wilde een duurzame vrede in Europa: ‘’to make the World safe for democracy’’. Hiervoor maakte hij 14 standpunten om de wereld een stukje beter te maken. Zijn nadruk lag op het zelfbeschikkingsrecht en de Volkenbond. Maar zijn standpunten vielen niet in de smaak bij zijn bondgenoten.

De ideeën van Roosevelt waren sterk beïnvloedt door Wilson. Roosevelt zette de Volkerenbond van Wilson door tot de Verenigde Naties. Roosevelt wilde dat een paar landen toezicht zouden houden en dat alle andere landen ontwapend zouden worden, een werelddictatuur.

 

 

 

[1] http://www.isgeschiedenis.nl/amerikaanse-president/woodrow-wilson-1913-1921/

[2] http://www.wereldoorlog1418.nl/keizer-wilhelm/wilson.html

[3] http://www.wereldoorlog1418.nl/keizer-wilhelm/wilson.html

[4] Andriessen, H., 17 september 2014, http://historiek.net/het-verdrag-van-versailles-en-de-duitse-herstelbetalingen/44977/

[5] Blessing, M., 2006, http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6744/de-uitvinding-van-de-verenigde-naties.html

[6] Van Rompuy, H. , Franklin Delano Roosevelt grondlegger van een wereldmacht, (Apeldoorn, 2008)

 

In dit filmpje zie je de leiders van de Verenigde Naties een conferentie houden met Roosevelt